ส้มกับสรรพคุณทางยา แค่ความเชื่อหรือเรื่องจริง
ส้ม คือผลไม้อย่างหนึ่งที่ผู้คนนิยมรับประทาน โดยนำมาประกอบอาหารหรือเป็นส่วนผสมขนม หรือรับประทานเพื่อหวังสรรพคุณทางยา ความเชื่อเกี่ยวกับคุณประโยชน์ของส้มนั้นมีหลายอย่าง
บ้างเชื่อว่าส้มลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง เนื่องจากเปลือกส้มอาจช่วยยับยั้งการเจริญของเซลล์มะเร็ง ทั้งนี้ ยังเชื่อว่าการรับประทานเปลือกส้มอาจช่วยบรรเทาอาการหอบ อาหารไม่ย่อย ลำไส้แปรปรวน หรือโรคเกี่ยวกับตับ ซึ่งการศึกษาทางวิทยาศาสตร์ได้ทำวิจัยเกี่ยวกับสรรพคุณทางยาของผลไม้ชนิดนี้ออกมาหลายประเด็น ดังจะกล่าวต่อไป
ส้มมีสรรพคุณทางยาจริงหรือไม่ ? ประโยชน์ของส้มที่ส่งผลต่อสุขภาพมีหลายประการตามที่ได้กล่าวไปบ้างแล้ว โดยความเชื่อเหล่านั้นถูกนำมาศึกษาทางวิทยาศาสตร์อย่างแพร่หลาย ประเด็นเกี่ยวกับสรรพคุณทางยาของผลไม้ชนิดนี้จะพิสูจน์ได้ตามหลักวิทยาศาสตร์และมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างที่ผู้คนเชื่อกันหรือไม่ ได้มีงานวิจัยทำการศึกษา ดังนี้
ลดไขมันและความอ้วนโดยทั่วไปแล้ว ร่างกายมีไขมันที่ลำเลียงคอเลสเตอรอลในเลือด แบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก ได้แก่ ไขมันดี และไขมันไม่ดี โดยไขมันดี (High-Density Lipoprotein: HDL) จะลำเลียงคอเลสเตอรอลออกจากเซลล์กลับไปที่ตับ เพื่อย่อยสลายหรือขับออกมาเป็นของเสีย
ส่วนไขมันไม่ดี (Low-Density Lipoprotein: LDL) จะลำเลียงคอเลสเตอรอลไปยังเซลล์ของร่างกาย คอเลสเตอรอลจะเกาะตามผนังหลอดเลือดได้หากมีปริมาณมากกว่าที่เซลล์จะนำไปใช้ จึงควรควบคุมปริมาณคอเลสเตอรอลให้เหมาะสม โดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตและเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
น้ำส้มอุดมไปด้วยสารฟลาโวนอยด์และแคโรทีนที่ช่วยลดสารอนุมูลอิสระและอาการอักเสบในร่างกาย โดยน้ำส้มจากส้มสีแดงอุดมไปด้วยไลโคปีน ที่เชื่อว่าอาจมีส่วนช่วยในการป้องกันโรคหัวใจ มะเร็งชนิดต่าง ๆ หรือรักษาการติดเชื้อ คุณประโยชน์ของสารอาหารที่พบในส้มแดงนั้นจึงอาจลดไขมันในเลือดได้
งานวิจัยชิ้นหนึ่งลองศึกษาสรรพคุณของส้มเนื้อแดงที่ช่วยลดความเสี่ยงกลุ่มอาการเมตาบอลิก พบว่าน้ำส้มแดงมีฤทธิ์ต้านอาการอักเสบและอนุมูลอิสระ รวมทั้งลดระดับไขมันซึ่งอาจป้องกันการเกิดกลุ่มอาการป่วยดังกล่าว โดยผู้ที่ดื่มน้ำส้มแดงติดต่อกัน 8 สัปดาห์ มีระดับไขมันไม่ดีและโปรตีนที่ก่อให้เกิดการอักเสบในร่างกาย (C-Reactive Protein) ลดลง และมีระดับการต้านอนุมูลอิสระภายในร่างกายเพิ่มขึ้น ส่วนผู้ที่มีน้ำหนักตัวปกตินั้นมีภาวะดื้ออินซูลินและค่าความดันโลหิตสูงสุดขณะหัวใจบีบตัวลดลง
นอกจากนี้ งานวิจัยอีกชิ้นได้ศึกษาเปรียบเทียบคุณประโยชน์ของน้ำส้มที่มีปริมาณกากใยต่างกันอันส่งผลต่อระดับน้ำตาลหลังมื้ออาหาร โดยให้ผู้เข้าร่วมการทดลองเพศชายจำนวน 36 ราย รับประทานอาหารไขมันสูงควบคู่กับน้ำส้มแบบต่าง ๆ ได้แก่ น้ำส้มแท้ปราศจากเนื้อส้ม น้ำส้มเพิ่มกากใย 5.5 กรัม น้ำส้มคั้นสด หรือเครื่องดื่มทดแทนผสมน้ำตาล พร้อมเข้ารับการตรวจเลือด พบว่าน้ำส้มที่มีกากใยสูงส่งผลให้ระดับกลูโคสและอินซูลินเปลี่ยนแปลงน้อยที่สุดและพุ่งขึ้นช้าหลังรับประทานอาหาร
อย่างไรก็ตาม ผลไม้ชนิดนี้อาจไม่ใช่ทางเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการลดความอ้วน เนื่องจากผู้ประสบภาวะอ้วนหรือน้ำหนักตัวเกินนั้นไม่ได้มีน้ำหนักตัวลดลงหลังรับประทานส้ม ดังปรากฏในงานวิจัยชิ้นหนึ่ง พบว่าผู้ประสบภาวะอ้วนเพศหญิงบริโภคน้ำส้มแดงวันละ 500 มิลลิลิตร เป็นเวลา 12 สัปดาห์ มีระดับคอเลสเตอรอลทั้งหมดและไขมันไม่ดีลดลง แต่ไม่ปรากฏความเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัวแต่อย่างใด อาจกล่าวได้ว่าน้ำส้มแดงไม่ใช่อาหารที่ช่วยป้องกันภาวะอ้วน หรือกลุ่มอาการเมตาบอลิกได้อย่างชัดเจน
อ่านบทความข่าวสารอื่น ๆ เพิ่มเติมได้ที่ jo-medicalpages.com อัพเดตทุกสัปดาห์
